X’inhi l-akkwakultura?
B’akkwakultura nifhmu t-tkabbir tal-ħut, tal-frott tal-baħar bil-qoxra, u saħansitra l-algi fl-ilma – kemm tal-ilma ħelu kif ukoll tal-ilma baħar jew tal-ilma salmastru. Dan huwa wieħed mis-setturi tal-ikel li qed jikbru b’rata mgħaġġla, u qed isir kruċjali biex jiġi żgurat li jkun hawn biżżejjed ikel fid-dinja u tingħata spinta lill-ekonomiji.
Iżda dan mhux kollox. Xi tipi ta’ akkwakultura jistgħu jgħinu wkoll biex jiġu ppreservati u restawrati l-ekosistemi akkwatiċi u jitnaqqas l-impatt tat-tibdil fil-klima.
L-akkwakultura tvarja bil-kbir. Dan jista’ jsir fuq l-art billi jintużaw korpi tal-ilma magħmulin mill-bniedem jew naturali, fil-baħar jew fl-ilma salmastru. It-trota tal-ilma ħelu spiss titkabbar f’passaġġi artifiċjali, filwaqt li l-karpjun jikber fl-għadajjar.
Speċijiet tal-baħar bħas-salamun, l-awrat, l-ispnott, u l-gurbell rar jitrabbew f'gaġeġ fil-baħar. Il-frott tal-baħar bil-qoxra u l-algi, sadanittant, jikbru ma’ ħbula li jiġu mdendlin fil-baħar f’bajjiet protetti sakemm ikunu kbar biżżejjed biex jinħasdu.
Il-benefiċċji tal-akkwakultura tal-UE
Toħloq l-impjiegiTappoġġja l-ekonomiji u t-tradizzjonijiet lokali
Tnaqqas l-importazzjonijietHuwa sors ta’ ħut u frott tal-baħar bil-qoxra ta’ kwalità għolja
Ikel prodott eqreb lejnaInqas impatt fuq l-ambjent
L-UE kif qed tagħmel l-akkwakultura aktar sostenibbli?
Il-linji gwida tal-UE dwar l-akkwakultura jappoġġaw viżjoni għal akkwakultura sostenibbli u kompetittiva. Dawn il-linji gwida
- jagħmlu l-aċċess għall-ispazju u għall-ilma aktar faċli, biex l-akkwakultura fl-UE tkompli tikber
- jimminimizzaw l-impatt tal-akkwakultura u jippromwovu tipi ta’ akkwakultura li jirrispettaw aktar l-ambjent
- itejbu l-istandards tas-saħħa u tal-benessri tal-annimali
- jgħinu lill-akkwakultura tadatta għat-tibdil fil-klima u ttaffi l-effetti tiegħu
- jippromwovu r-riċerka, l-innovazzjoni, u l-iżvilupp tal-ħiliet
- jinkoraġġixxu d-diversifikazzjoni tal-produzzjoni biex tinkludi speċijiet promettenti ġodda bħall-algi jew l-invertebrati tal-baħar (molluski, rizzi, jew ħjar tal-baħar)
Fatti dwar l-akkwakultura tal-UE
Fl-2022, is-settur tal-akkwakultura tal-UE kellu sehem ta’ ftit inqas minn 1% tal-produzzjoni globali.
Fl-2022, il-valur tal-produzzjoni tal-akkwakultura fl-UE kien stmat €4.8 biljun.
Fl-2022, kien hemm 73,000 ruħ jaħdmu fl-akkwakultura.
L-UE tiddependi fuq l-importazzjonijiet, u aktar minn 70% tal-ħut u tal-frott tal-baħar bil-qoxra li nieklu jiġu minn barra l-fruntieri tagħna.
Il-biċċa l-kbira tal-akkwakultura sseħħ f’erba’ pajjiżi tal-UE: Spanja (24%), Franza (18%), il-Greċja (12%), u l-Italja (10%), li flimkien jipproduċu 64% tal-produzzjoni totali tal-UE.
L-aktar speċijiet ikkultivati huma l-maskli, it-trota, il-gajdri, l-awrat, l-ispnott, u l-karpjun. Il-frott tal-baħar bil-qoxra, speċjalment il-maskli, il-gajdri, u l-gandoffli, jikkostitwixxu aktar minn nofs il-produzzjoni totali tal-akkwakultura tal-UE.